Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de kadınlarda 4’üncü sırada görülen bir kanser türü olan Serviks yani Rahim Ağzı Kanseri nedeniyle, her yıl çok sayıda kadın hayatını kaybediyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’nün açıkladığı verilere göre rahim ağzı kanseri dünyada ortadan kaldırılabilecek ilk kanser türü olabilir. Uzmanlar da erken tanı noktasında uyarıyor. Her yıl Ocak Ayı'nın ‘Rahim Ağzı Kanseri Farkındalık Ayı' olarak belirlenmesi nedeniyle bu konuya dikkat çekmek ve erken teşhisin önemini vurgulamak amacıyla birçok çalışma yapılıyor.
Fırat Üniverisitesi Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı Uzmanı Doç. Dr. Şeyda Yavuzkır, “Rahim Ağzı Kanseri Farkındalık Ayı”nda rahim ağzı (serviks) kanseri ve korunma yolları hakkında bilgiler verdi.
"ERKEN DÖNEMDE BELİRTİ GÖSTERMEZ"
Erken dönemde belirti göstermediğini ancak kanser oluştuktan sonra belirtilerin belirginleştiğine söyleyen Dr. Şeyda Yavuzkır," Erken dönem ortaya çıkan belirtiler,cinsel ilişkiden sonra kanama, düzensiz vajinal kanama, kanlı ve kötü kokulu akıntı başlıca belirtilerindendir.
Geç dönem ortaya çıkan belirtiler ise, tümörün yayılım yerine bağlı olarak bacak ve kasık ağrısı, şiddetli bel ağrısı(pelvik duvar yayılımına bağlı), bacaklarda ödem, mesane veya rektum yayılımına bağlı olarak kabızlık, kanlı idrar, … dışkı yada idrar gelmesi, böbrek yayılımına bağlı idrar borusu genişlemesi (hidronefroz) veya böbrek fonksiyon bozukluğu, anemi, kilo kaybı görülebilir." dedi.
DÜZENLİ TARAMA HAYAT KURTARIYOR
Rahim ağzı kanseri, erken teşhis edilip etkin bir şekilde yönetildiği sürece önlenebilir ve tedavi edilebilir bir kanser türü olduğunu dile getiren Dr. Yavuzkır," En sık karşılaşılan jinekolojik kanserdir, Erken tanı ve tedavi şansı en yüksek kanserdir. Kanser öncüsü lezyonlar başladığında kansere dönüşüm 5-10 yıl gibi uzun zaman alabilir, öncü lezyonlarda hastalığı yakalayabilmek ve tedavi edebilmek büyük bir şanstır ve hayat kurtarıcıdır. Tarama ve erken teşhis ile tam tedavisi mümkün olan bir kanserdir hatta günü birlik işlemle tedavisi mümkündür. Rahim ağzı kanser taramasını düzenli yaptıran bir kadının rahim ağzı kanserinden ölmeyeceğini söylemek mümkündür." diye konuştu.
AŞIYLA KORUNABİLİRSİNİZ
Doç. Dr. Şeyda Yavuzkır, rahim ağzı kanserine sebep olan faktörler arasında en önde gelen faktör HPV (Human Popullama Virüsü) olduğunu kaydetti.
Günümüzde HPV’nin en çok kanser yapan tiplerine karşı geliştirilen ve koruyuculuğu yüksek olan bir aşının olduğunu vurguladı.
Dr. Yavuzkır, aşının virüsün yol açtığı kanserden güvenli ve etkili bir şekildi koruduğunu belirterek; "Serviks kanserlerinin %99’unda HPV DNA’sı tespit edilmiştir. HPV enfeksiyonu serviks kanserinin en önemli risk faktörüdür. HPV’nin en çok kanser yapan tiplerine karşı aşı geliştirilmiştir. HPV virüsü riski aşı en aza indirilebiliyor. Cinsel aktif olmadan aşılana bilmek aşının etkinliğini arttırır. 11 yaş ideal aşılama zamanıdır. Eğer daha önce aşı yapılmadıysa erkekler için 21 yaşına kadar, kadınlar için ise her yaşta HPV aşısı yapılabiliyor. 9-14 yaş arası 2 doz aşı, ( ilk dozdan sonra ikinci doz takip eden 5-13 ay içerisinde yapılmalıdır)
+15 yaş’ta ise 3 doz (0,1,6 ay) aşı önerilmektedir. Bu aşının en az 5 yıl süre ile HPV enfeksiyonlarına karşı koruma sağladığı kanıtlanmıştır.
HPV aşısı yapılan kişilerde serviks kanseri taramasını düzenli olarak yaptırmaya devam etmelidirler. HPV aşıları DNA içermez, enfeksiyon oluşturmaz. Onkogenik değildi, güçlü bir, ümmünogendir." ifadelerine yer verdi.
21-65 yaş arası kadınlarda yapılan smear ve HPV gibi rutin tarama testlerini düzenli yapılması gerektiğinin altına çizen Doç. Dr. Şeyda Yavuzkır, sigara kullanmamak- sağlıklı beslenme- sünnet hastalığın görülme riskinin azaltığını söyledi.
TEDAVİ HASTAYA GÖRE BELİRLENİYOR
Kanserin serviks içerisindeki yeri, kanserin tipi, yaş , genel sağlık durumu ve çocuk sahibi olmak isteyip istemediği gibi faktörler tedavi seçeneklerini etkilediğini ifade eden Doç. Dr. Şeyda Yavuzkır, son olarak şunları kaydetti, " Rahim ağzı kanserlerinin tedavisinde kullanılan yöntemler cerrahi ve radyoterapi olarak 2 ana grup altında toplanıyor. Erken evre kanserlerde hastalığın yayılımını çok daha az olduğundan cerrahi tedavi ön plana çıkarken ileri evrede ise öncelikli tedavi biçimi radyoterapidir. Cerrahi tedavi tümör boyutuna göre küçük cerrahi tekniklerden (leep, kriyoterapi , konizasyon) Tüm rahim, rahim ağzı ve lenf bezlerinin alındığı büyük cerrahi tekniklere kadar değişebiliyor. Kanserin serviks içerisindeki yeri, kanserin tipi, yaş , genel sağlık durumunuz ve çocuk sahibi olmak isteyip istemediğiniz gibi faktörler tedavi seçeneklerini etkiler. Rahim ağzı kanseri önlenebilen bir hastalıktır. Rahim ağzı kanserinden ölüm tamamen engellenebilir. Aşı ve düzenli tarama testleri ile önlenebilmektedir.Serviks kanseri gelişmiş kadınların %60’ı hiç tarama testi yaptırmamış, %65’i ise son 5 yılda hiç test yaptırmamıştır."
